Het Juiste Woord

 Afgelopen maandag was ik op een bijzondere leuke avond: Vertaalslag 2012 in De Balie door de Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam (SLAA) en de Vertaalwerkgroep van de Vereniging van Letterkundigen.

Eén onderdeel van de avond was de uitreiking van de Vertaalengel en de Vertaalduivel. De Vertaalengel was voor  Dóra Károlyi van de (inmiddels opgeheven) Hungarian Book Foundation.  Ontzettend aardige vrouw, ook. Maar ik ga het over de Vertaalduivel hebben

De Vertaalduivel is een 'plaagstootje' voor een organisatie of persoon die iets heel moois zou kunnen doen voor vertalers, maar dat tot nu toe heeft nagelaten. Dit jaar was dat voor de uitgever van  Het Juiste Woord. (HJW).

HJW is een bijzonder woordenboek.  Het geeft woorden per onderwerp - heel fijn voor wie synoniemen zoekt, alternatieven, tegenstellingen. Onmisbaar voor vertalers en fanatieke kruiswoordpuzzeloplossers.
Probleem met HJW: het is verouderd. De laatste herziene druk is uit 1988.  De eerste druk zag het licht in 1931 en  werd gemaakt door de Vlaamse priester en Jezuit Lodewijk Brouwers.  en later voortgezet door pater F. Claes (de religieuze achtergrond van de auteurs verklaart waarom er relatief weinig schuttingwoorden in voorkomen, maar wel heel veel kerkse termen).

Tante Katja had het in de kast staan: de 2e druk uit 1942 van uitgeverij Brepolis in Turnhout  (nu ligt het op mijn nachtkastje).

Jurylid en vertaalster Marijke Emeis vertelde dat de rechten van het boek nu bij uitgeverij WPG België berust. Zij las de bijzonder aardige brief voor die zij ontvangen had. De uitgever (was het Patricia Dufour?) had pater Claes nog gekend en hem bezocht in zijn kamerke boordevol kaartenbakken en een hometrainer.

Het boek is met OCR gedigitaliseerd en kan daarom nog wel herdrukt worden. Maar voor bijwerken van dit specialistische werk ontbreekt het de uitgeverij aan geld en mensen. Met de huidige ontkerkelijking zijn er natuurlijk ook geen paters meer te vinden voor dit monnikenwerk. Materiaal van pater Claes ligt nog bij de uitgeverij die het niet over haar hart kon krijgen om het weg te doen  WPG Belgie accepteerde de prijs wel, en iemand komt 'm dit jaar vast wel ophalen.

Misschien dat een hoogleraar taalkunde met een legertje studenten uitkomst kan bieden? Dat zou nou echt Een Juiste Daad zijn.